Wprowadzenie do Git i GitHub

Ten kurs to szybki i przystępny przewodnik po podstawach pracy z Gitem i GitHubem. Nauczysz się, czym jest kontrola wersji, poznasz kluczowe komendy oraz dowiesz się, jak pracować zespołowo nad kodem i publikować swoje projekty w internecie. 🚀

>>Spis treści

1. Czym jest system kontroli wersji?
2. Co to jest Git?
3. Repozytorium, branch, commit
   • Co to jest repozytorium?
   • Co to jest branch/gałąź?
   • Co to jest commit?
4. Fundamentalne komendy Git’a
   • git clone
   • git checkout oraz git switch
   • git add
   • git commit
   • git pull
   • git push
   • git status
   • git log
5. Czym jest Github? Przykładowe alternatywy
6. Pull request - z czym to się je?
7. Github actions - podstawy CI/CD
8. Github pages - możliwość wystawienia naszej aplikacji na świat

>>Czym jest system kontroli wersji?

System kontroli wersji (VCS, czyli Version Control System) to narzędzie, które umożliwia śledzenie wszystkich zmian w projekcie, cofanie się do wcześniejszych wersji oraz bezpieczną współpracę z innymi osobami. Pozwala na zarządzanie historią plików i ułatwia organizację pracy nad kodem.

Dlaczego warto używać systemu kontroli wersji? 🕓

• Pełna historia zmian w plikach.
• Możliwość powrotu do dowolnej wersji projektu.
• Praca zespołowa bez ryzyka nadpisania czyjejś pracy.
• Lepsza organizacja i bezpieczeństwo kodu.

>>Co to jest Git?

Git to najpopularniejszy system kontroli wersji na świecie, stworzony przez Linusa Torvaldsa. Pozwala na pracę zarówno lokalną na komputerze, jak i w chmurze, zapewniając bezpieczeństwo i elastyczność zarządzania projektem.

Co wyróżnia Gita? 🏆

• Możliwość pracy offline.
• Łatwe cofanie się do poprzednich wersji.
• Wsparcie dla gałęzi (branches), dzięki którym można testować nowe pomysły bez wpływu na główną wersję projektu.

>>Repozytorium, branch, commit

Te trzy pojęcia są podstawą pracy z Gitem i GitHubem. Zrozumienie ich znaczenia i działania pozwala sprawnie korzystać z systemu kontroli wersji.

>>>Repozytorium

Repozytorium (ang. repository) to miejsce przechowywania całego projektu wraz z historią zmian. Może być lokalne (na komputerze) lub zdalne (np. na GitHubie).

Co znajduje się w repozytorium?

• Pliki projektu (kody źródłowe, dokumentacja)
• Ukryty folder .git z historią zmian
• Informacje o commitach, gałęziach i tagach

Typowe operacje: ⚙️

• Tworzenie nowego repozytorium: git init
• Pobranie repozytorium z internetu: git clone <adres_repo>

>>>Branch (gałąź)

Gałąź pozwala pracować nad różnymi funkcjonalnościami równolegle. Dzięki gałęziom można eksperymentować i rozwijać nowe funkcje bez wpływu na główną wersję kodu.

Dlaczego warto używać gałęzi?

• Testowanie nowych funkcji bez ryzyka dla głównej wersji projektu (zazwyczaj gałąź main lub master)
• Każdy członek zespołu może pracować na własnej gałęzi
• Możliwość łączenia (merge) zmian z różnych gałęzi

Typowe operacje: 🌿

• Tworzenie gałęzi: git branch <nazwa_gałęzi>
• Przełączanie się na gałąź: git checkout <nazwa_gałęzi> lub git switch <nazwa_gałęzi>
• Łączenie gałęzi: git merge <nazwa_gałęzi>

>>>Commit

Commit to zapis zmian w projekcie wraz z opisem. Każdy commit jest jak punkt kontrolny w historii projektu.

Cechy commitów:

• Każdy commit ma unikalny identyfikator (hash)
• Opis commita powinien informować o dokonanych zmianach
• Możliwość powrotu do dowolnego commita

Tworzenie commita: 💾

1. Dodanie plików do obszaru stage:
   git add <plik> lub git add .
2. Zapisanie zmian:
   git commit -m "Opis zmian"

>>Fundamentalne komendy Git’a: commit, checkout, pull, push, clone

Poniżej znajdują się szczegółowe opisy najważniejszych komend Git'a wraz z zastosowaniem i przykładami. Przy każdej znajdziesz praktyczną instrukcję użycia.

>>>git clone

Klonuje istniejące repozytorium z internetu na komputer. 🖥️

git clone https://github.com/uzytkownik/projekt.git

Po tej komendzie otrzymujesz pełną kopię repozytorium z całą historią zmian.

>>>git checkout oraz git switch

Służą do przełączania się między gałęziami lub do konkretnego commita.

• Przełączenie na inną gałąź:

  git checkout nazwa_gałęzi
  # lub
  git switch nazwa_gałęzi
  

• Przełączenie do konkretnego commita (tylko do odczytu):

  git checkout hash_commita
  

>>>git add

Dodaje zmienione pliki do obszaru staging, przygotowując je do commita.

• Dodanie pojedynczego pliku:

  git add index.html
  

• Dodanie wszystkich plików:

  git add .
  

>>>git commit

Zapisuje zmiany w repozytorium wraz z opisem.

git commit -m "Opis zmian"

Opis powinien być zwięzły i informować, co zostało zmienione.

>>>git pull

Pobiera najnowsze zmiany z repozytorium zdalnego do lokalnego i automatycznie je łączy. 🔄

git pull

>>>git push

Wysyła lokalne zmiany (commity) do repozytorium zdalnego.

git push

Możesz również wskazać nazwę zdalnego repozytorium i gałęzi:

git push origin nowa-funkcja

>>>git status

Pokazuje aktualny stan repozytorium: które pliki zostały zmienione, które są przygotowane do commita, a które nie.

git status

>>>git log

Pokazuje historię wszystkich commitów w repozytorium. 📜

git log

>>Czym jest Github? Przykładowe alternatywy

GitHub to platforma umożliwiająca przechowywanie projektów opartych o Git, dzielenie się kodem i współpracę w zespole. Umożliwia zarządzanie projektami, recenzowanie kodu i automatyzację procesów. To swoisty "hub" dla programistów i projektów open source.

Inne popularne platformy: 🌐

• GitLab
• Bitbucket
• Azure DevOps

>>Pull request - z czym to się je?

Pull request (PR) to prośba o akceptację i połączenie Twoich zmian z główną wersją projektu. Jest to podstawowy element pracy zespołowej na GitHubie.

Proces pull request: 👥

1. Tworzysz nową gałąź i wprowadzasz w niej zmiany.
2. Otwierasz pull request na GitHubie.
3. Inni członkowie zespołu sprawdzają kod i mogą komentować lub zgłaszać poprawki.
4. Po akceptacji zmiany są łączone z główną gałęzią projektu.

>>Github actions - podstawy CI/CD

GitHub Actions to narzędzie do automatyzacji zadań takich jak testowanie, budowanie i wdrażanie aplikacji. Pozwala tworzyć workflowy, które wykonują się automatycznie po spełnieniu określonych warunków (np. po każdym commicie).

Główne pojęcia: ⚙️

• Workflow – zestaw zadań wykonywanych automatycznie
• Konfiguracja w plikach YAML w folderze .github/workflows/

>>Github pages - możliwość wystawienia naszej aplikacji na świat

GitHub Pages umożliwia publikowanie stron internetowych lub portfolio bez konieczności posiadania własnego serwera. Strona jest dostępna online bezpośrednio z repozytorium.

Jak to zrobić? 🌍

1. Utwórz repozytorium z plikami strony (HTML, CSS, JS).
2. W ustawieniach repozytorium aktywuj GitHub Pages.
3. Strona będzie dostępna pod adresem:
   https://<twoja-nazwa-użytkownika>.github.io/<nazwa-repo>

To tylko wstęp – każdy z tych tematów można rozwinąć o praktyczne przykłady i ćwiczenia, które pozwolą lepiej zrozumieć narzędzia i procesy pracy z Git oraz GitHubem.